Màn trình diễn hoàn hảo của
Tổng Bí thư
Nam Nguyên, phóng viên
RFA
2015-07-10
2015-07-10
- In
trang này
- Chia sẻ
- Ý kiến
của Bạn
- Email
Màn trình diễn hoàn hảo của
Tổng Bí thư 
Tổng
thống Hoa Kỳ Barack Obama và Tổng bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng gặp gỡ báo
chí sau cuộc hội đàm ở Tòa Bạch Ốc hôm 7/7/2015.
AFP Photo
Your browser does not support
the audio element.
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng kết thúc chuyến
thăm chính thức Hoa Kỳ từ 6 đến 10/7/2015. Tuy không phải là quốc khách nhưng
ông Trọng đã được tiếp đón trọng thị và đã gặp gỡ Tổng thống Barack Obama tại
phòng Bầu Dục Nhà Trắng ở Washington DC.
Chuyến đi chưa từng có của một Tổng Bí
thư Đảng Cộng sản Việt Nam đến thủ đô Hoa Kỳ được đánh giá như thế nào là chủ
đề tạp chí Đọc báo trên mạng tuần này.
Những việc được thỏa thuận từ trước
Những gì Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và phái đoàn Việt Nam đạt
được trong những ngày ở Mỹ là những việc đã được thỏa thuận từ trước, qua những
chuyến đi con thoi của các giới chức cao cấp Mỹ đến Việt Nam và những khoảng
thời gian thảo luận chặt chẽ giữa hai chính phủ Việt-Mỹ. Thế nhưng dư luận cho
rằng Nhà Trắng và Chính phủ Hoa Kỳ đã giữ lời hứa, thực hiện những điều mà Đại
sứ Ted Osius tuyên bố trước đó trên báo chí Việt Nam, Hoa Kỳ sẽ tiếp đón người
đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam một cách trọng thị.
Ít nhất cuộc gặp gỡ này với việc hai lãnh đạo gặp nhau là một bước
đi lịch sử trong quan hệ song phương giữa hai nước. Tôi đặc biệt mừng về phần
nội dung của tuyên bố hai bên vì có rất nhiều nội dung liên quan đến vấn đề cải
cách ở Việt Nam.
-GS Jonathan London
Và ông Nguyễn Phú Trọng có vẻ gây ngạc nhiên cho nhiều người về
phong thái được cho là ung dung và tự tin của ông, nếu so sánh với 4 nhà lãnh đạo
Việt Nam là Khải-Triết-Dũng-Sang đã từng vào Nhà Trắng trước ông. Ông Nguyễn
Phú Trọng người sắp rời cương vị Tổng Bí Thư sau kỳ Đại hội Đảng XII vào sang
năm, từng được biết đến như một nhà lãnh đạo bảo thủ giáo điều với những phát
ngôn gây thất vọng cho người Việt Nam. Những điều này không chỉ thể hiện trên
các trang mạng xã hội như blog hay facebook mà còn được chính các báo do nhà
nước quản lý trích thuật.
Người đọc báo chưa thể quên những phát biểu điển hình của ông
Nguyễn Phú Trọng như “Đến
hết thế kỷ này không biết đã có chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay
chưa” hoặc “Cương
lĩnh Đảng cao hơn Hiến Pháp”. Tuy vậy, tác dụng của phương tiện đa truyền
thông tường thuật hoạt động của ông Nguyễn Phú Trọng ở thủ đô Hoa Kỳ được cho
là đã giúp ông lấy lại một chút uy tín.
Nội dung bản Tuyên bố về tầm nhìn chung Việt Nam – Hoa Kỳ được Nhà
Trắng phổ biến sau cuộc hội đàm Barack Obama – Nguyễn Phú Trọng tuy không có
những đột phá quan trọng, nhưng cũng sẽ được biết tới như thành quả của chuyến
đi Mỹ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Giáo sư Jonathan London chuyên gia về các vấn đề Việt Nam và thông
thạo Việt ngữ từ Hong Kong nhận định:
“Ít nhất cuộc gặp gỡ này với việc hai lãnh đạo gặp nhau là một bước
đi lịch sử trong quan hệ song phương giữa hai nước. Tôi đặc biệt mừng về phần
nội dung của tuyên bố hai bên vì có rất nhiều nội dung liên quan đến vấn đề cải
cách ở Việt Nam.”
Câu chuyện Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được Tổng thống Barack
Obama tiếp đón và đàm luận ở Nhà Trắng được giới quan sát cho là một sự kiện lịch
sử. Tuy vậy họ không chờ đợi một sự đột phá nào. TS Nguyễn Thanh Giang một nhà
phản biện độc lập ở Hà Nội nhận định:
“Những chuyến đi trước của ông Trương Tấn Sang và ông Nguyễn Tấn Dũng
đã đẩy lên được một quan hệ hợp tác toàn diện. Đáng lẽ chuyến này đi phải đẩy
lên một bước tiến mới là hợp tác chiến lược toàn diện, nhưng tôi không tin là
ông Nguyễn Phú Trọng có thể làm được. Hơn nữa, trong tình hình này thì phải
thiết lập được liên minh toàn diện với Hoa Kỳ trong đó có liên minh về quân sự
và có việc đàm phán mở cửa cho Hoa Kỳ vào Cam Ranh. Nhưng tôi không tin rằng
ông Nguyễn Phú Trọng có thể làm được những việc cần phải làm đó.”
Không có đột phá?
Sau cuộc gặp giữa Tổng thống Barack Obama và Tổng Bí thư Nguyễn
Phú Trọng, Nhà Trắng công bố là Việt Nam và Hoa Kỳ đạt tới Hiệp định tránh đánh
thuế hai lần, việc cấp giấy phép thành lập Viện Đại học Fulbright tại Việt Nam;
cũng như nhiều thỏa thuận khác mà giới quan sát cho là không có tầm mức quan
trọng.
Một trong những vấn đề được quan tâm rất nhiều trước chuyến đi là
sẽ có đột phá về việc Mỹ công nhận qui chế kinh tế thị trường của Việt Nam, tuy
nhiên điều này đã không xảy ra. Trong Tuyên bố tầm nhìn chung Việt-Mỹ, Nhà
Trắng dùng lời lẽ ngoại giao ghi nhận sự quan tâm của Việt Nam mong muốn đạt
được kinh tế thị trường, mà không có hứa hẹn gì cụ thể.
TS Vũ Quang Việt, chuyên gia kinh tế từng có nhiều năm làm việc
cho Liên Hiệp Quốc từ New York nói về khúc mắc quan trọng khiến Việt Nam vẫn chưa
được Hoa Kỳ công nhận là nền kinh tế thị trường:
Việt Nam ngay cả trong Hiến pháp và các văn bản quyết định khác
đều coi kinh tế quốc doanh là chủ đạo. Nếu quốc doanh chủ đạo thì có nghĩa là
nó được hưởng rất nhiều ưu tiên. Cái đó là một trong 5 lý do mà người ta không
chấp nhận kinh tế Việt Nam là kinh tế thị trường.
-TS Vũ Quang Việt
“Việt Nam ngay cả trong Hiến pháp và các văn bản quyết định khác đều
coi kinh tế quốc doanh là chủ đạo. Nếu quốc doanh chủ đạo thì có nghĩa là nó
được hưởng rất nhiều ưu tiên. Cái đó là một trong 5 lý do mà người ta không
chấp nhận kinh tế Việt Nam là kinh tế thị trường. Với chế độ cộng sản và với nền kinh tế họ coi
là quốc doanh chủ đạo thì như vậy họ sẽ làm lợi nhất cho những người ở trong
Đảng và những người cầm quyền, đặc biệt việc sử dụng đất đai…họ sẽ tạo ra những
cơ sở để cho đảng viên những người liện quan đến Đảng, liên quan đến chính
quyền được hưởng lợi ích và giới tư nhân khó lòng mà cạnh tranh lại những người
đang nắm quyền… ”
Vấn đề TPP cũng vậy, trong Tuyên bố tầm nhìn chung Việt-Mỹ, Nhà
Trắng cho thấy sẽ còn các cuộc đàm phán khác và Việt Nam cần tiến hành những cải
cách để đáp ứng tiêu chuẩn cao của TPP, kể cả khi cần thiết đối với các cam kết
liên quan tới Tuyên bố của Tổ chức Lao động Quốc tế ILO năm 1998 về Nguyên tắc
cơ bản và Quyền tại nơi làm việc.
Theo các chuyên gia vấn đề vừa nêu có thể tóm tắt là Việt Nam phải
cải cách chính trị và pháp luật, chấp nhận quyền tự do nghiệp đoàn. Đã có những
tin không chính thức nói là Việt Nam mong muốn giảm nhẹ vấn đề này trong giai
đoạn chuyển tiếp, chấp nhận hình thức người lao động có thể thành lập nghiệp
đoàn riêng của mình tại cơ sở, tức là ở nhà máy, hãng xưởng nơi họ làm việc.
Pháp luật hiện hành của Việt Nam cấm tự do nghiệp đoàn và cả nước chỉ có một
loại nghiệp đoàn trực thuộc Đảng và Nhà nước đó là Tổng Liên đoàn Lao động Việt
Nam.
Vấn đề nhân quyền luôn là một vướng mắc trong quan hệ Việt Nam Hoa
Kỳ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong phát biểu vào chiều 8/7 tại Trung tâm
Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế CSIS ở Washington DC đã nhấn mạnh, không để vấn
đề nhân quyền cản trở quan hệ Việt Mỹ.
Ông nói:
“Tôi hiểu trong vấn đề này, hai bên còn có những khác biệt về nhận
thức và cần tiếp tục thông qua đối thoại thẳng thắn, xây dựng để có cách nhìn
tổng thể về những thay đổi cơ bản mang tính hệ thống, từ đó có đánh giá khách
quan hơn về vấn đề nhân quyền và tự do tôn giáo ở Việt Nam, không để vấn đề này
cản trở đà tiến triển tốt đẹp của quan hệ, cũng như ảnh hưởng tới việc xây dựng
lòng tin giữa hai nước.”
Ghi nhận tín hiệu cải cách qua chuyến đi của Tổng Bí thư Đảng Cộng
sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, Giáo sư Jonathan London từ Hong Kong phát biểu
bằng tiếng Việt là ông tán dương việc Hoa Kỳ đặt nặng vấn đề nhân quyền và ông
Nguyễn Phú Trọng cũng có đề cập tới.
“Tôi nghĩ Việt Nam càng tiến bộ về vấn đề nhân quyền thì quan hệ song
phương giữa hai nước sẽ gần nhau hơn. Chẳng hạn nếu Việt Nam làm một số điều
quan trọng như thả những người nên thả và chấm dứt hành vi sách nhiễu… thì tôi
có thể tưởng tượng Obama sẽ sang thăm Việt Nam trong năm nay…nhưng vẫn cần có
một số tiến bộ.”
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng làm được gì và chưa làm được gì trong
chuyến đi lịch sử tới Hoa Kỳ sẽ có thể là đề tài mà các nhà bình luận mổ xẻ.
Thế nhưng trong tương lai khi người dân hai quốc gia Việt-Mỹ tránh được việc bị
đánh thuế hai lần, hay các sinh viên theo học tại Trường Đại học Hoa kỳ không
vụ lợi đầu tiên ở Việt Nam mang tên Fulbright, thì lúc ấy họ có thể nhớ lại một
vài điều tốt đẹp của sứ mạng Nguyễn Phú Trọng.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment