Những tâm sự đẫm nước mắt của người dân Vũ Hán
Vũ Hán, tâm chấn của dịch COVID-19, đã bị
phong tỏa từ ngày 23/1. 11 triệu cư dân thành phố đã bị cách ly với thế giới
bên ngoài trong gần một tháng nay. Một nơi từng rất nhộn nhịp giờ đây đã trở
thành một thành phố ma.
Khi
số ca tử vong và lây nhiễm tiếp tục gia tăng, không có dấu hiệu cho thấy chính
phủ Trung Quốc sẽ sớm dỡ bỏ lệnh phong tỏa. Người Vũ Hán đang cảm thấy vô vọng
khi bị bỏ lại phía sau. Lệnh cấm dường như không phải để chế ngự loại virus chết
người, mà về cơ bản là nỗ lực của chính phủ nhằm tạo ra một hình ảnh tích cực,
mạnh mẽ bằng cách che đậy sự thật và bỏ mặc hàng triệu người dân tự tồn tự
vong.
Đối
với bất kỳ ai có may mắn sống trong một thế giới tự do, thật khó để tưởng tượng
cuộc sống ở một thành phố bị phong tỏa là như thế nào. Một số người đang làm việc
không mệt mỏi để chia sẻ những câu chuyện của người dân Vũ Hán với thế giới còn
lại. Bà Helen Raleigh – một người Trung Quốc nhập cư tại Mỹ – là một người như
vậy. Trên tờ the Federalist, bà đã chia sẻ những thanh âm tuyệt vọng của người
dân Vũ Hán tại hiện trường đại dịch. Bà cho biết, thông qua những trích đoạn
này bà muốn bày tỏ sự cảm kích trước nỗ lực của người dân Vũ Hán. Bà mong muốn
nhiều người ở xã hội tự do có thể nghe thấy những tiếng nói chân thực, không bị
kiểm duyệt này trực tiếp từ tâm chấn đại dịch.
Badiuchao * là một họa sĩ hoạt hình chính
trị và nhà hoạt động nhân quyền, đối tượng hiện đang bị chính phủ Trung Quốc
săn lùng. Gần đây, anh đã khởi động một dự án đáng quý khi tự nguyện dịch thuật
các trích đoạn nhật ký của người dân Vũ Hán trong thành phố bị phong tỏa. Dưới
đây là một vài trích đoạn từ các bài đăng #WuhanDiary của anh, được bà Helen trích
lại.
Ngày 27/1/2020
“Tôi đã kêu gọi gia đình
dự trữ thêm nhu yếu phẩm hàng ngày nếu xảy ra một vụ phong tỏa tiềm tàng. Nhưng
họ lại chế giễu và gọi tôi là “diễn viên điện ảnh mơ mộng”. Chính vì thế tôi đã
phải tự mình đi mua sắm để có thêm đồ dùng trong hai ngày tiếp theo. Vào đúng
ngày thứ ba, chính quyền bắt đầu phong tỏa thành phố. Giờ gia đình tôi không
còn dị nghị gì với quyết định của tôi nữa. … Mỗi ngày từ nhóm online này đến
nhóm online khác, rất nhiều người đang kêu gọi sự giúp đỡ cho những người thân
của họ. Một vài người bạn của tôi kêu gọi sự trợ giúp cho ông bà của họ. Một số
bạn học kêu gọi sự giúp đỡ cho cha mẹ. Họ là những người tôi quen biết; họ là
những người đang trong tình cảnh bất lực vô vọng”.
Ngày
28/1/2020
“Người dân Vũ Hán đã
sống dưới áp lực lớn trong một khoảng thời gian dài. Họ cần một lối thoát để xả
đi sự buồn bực. Hai ngày trước, khu dân cư chỗ chúng tôi đã có một vài người
thò người ra từ cửa sổ nhà họ, hết cửa sổ này đến cửa sổ khác, để kêu gọi sự trợ
giúp. Bố tôi nói, ‘Cứ chờ cho đến khi dịch bệnh kết thúc. Trung tâm Sức khỏe
Tâm thần Vũ Hán sẽ tràn ngập người nhập viện cho xem’”.
29/1/2020
“Tôi đã khóc thút thít khi
đọc bài báo ‘Mẹ đã qua đời ở khu cách ly Vũ Hán’. Tôi đã chuyển bài báo đó cho
mẹ, bảo rằng bà phải chăm sóc bản thân mình cho thật tốt, để tôi không phải trở
thành một đứa trẻ mồ côi. … Hôm nay tôi ra ngoài một lúc. … khi trở về nhà thì
quả là một cực hình. Đứng ở hành lang phía trước căn hộ, tôi phải cởi bỏ áo
khoác, quần, giày, khẩu trang, găng tay, lộn ngược khẩu trang về phía sau, cắt
bằng kéo, buộc chặt, rồi bỏ vào thùng rác đặc dụng. Tôi phải lật ngược tất cả
quần áo từ trong ra ngoài, gấp lại và mang ra ban công để sưởi nắng [virus sẽ bị
tiêu diệt ở nhiệt độ cao]. Sau đó tôi vào nhà vệ sinh rửa tay. Sau khi giặt
xong, tôi quay trở lại ban công và xịt quần áo bằng chất khử trùng. Sau đó tôi
quay lại phòng vệ sinh để rửa tay lần nữa”.
Ngày 1/2/2020
“Dì tôi đã bị chẩn đoán
nhiễm virus corona. … Ngoài ra, con trai bà (em họ tôi) cũng bị sốt và có một số
triệu chứng lâm sàng. Hôm nay mẹ tôi đã khóc rất nhiều. Tôi không biết phải an ủi
bà như thế nào. Tôi chỉ có một suy nghĩ ích kỷ rằng ít nhất bà vẫn ổn. … Tôi chỉ
muốn nhắc lại rằng việc che giấu sự thật ngay từ đầu và lời quảng cáo ra rả rằng
“có thể ngăn chặn và kiểm soát được dịch bệnh” của chính quyền trên các phương
tiện truyền thông nhất định phải chịu trách nhiệm cho tất cả những việc này. Giờ
điều quan trọng hơn cả là thông báo cho người dân biết về tình trạng nguy hiểm
hiện tại và hướng dẫn họ các biện pháp phòng chống. Nhưng quá muộn rồi”.
Ngày 2/2/2020
“Có một vụ tự tử ngày hôm qua. Người ta
nói rằng một bệnh nhân “bị chẩn đoán nhiễm bệnh” không thể nhập viện do quá tải.
Anh ấy lo lắng có thể lây bệnh cho vợ con nếu về nhà. Giao thông công cộng đã bị
đình chỉ, có nghĩa là anh sẽ phải đi một quãng đường rất dài đến và về từ bệnh
viện để được điều trị. Do đó, anh đã quyết định nhảy xuống từ cây cầu sông
Dương Tử ở Vũ Hán. Đây không phải là vụ tự tử đầu tiên tôi nghe thấy trong những
ngày này. Nỗi tuyệt vọng tràn ngập khắp nơi xung quanh tôi”.
Những gì chính quyền Trung Quốc không muốn bạn
biết
Có
nhiều chủ đề về #WuhanDiary trên trang
mạng Twitter. Bà Helen khuyến khích mọi người đọc chúng và chia sẻ cho cộng đồng.
Fang
Fang là một nhà văn ở Vũ Hán. Bà Helen cho biết, tuổi thơ bà gắn liền với các
tác phẩm của Fang Fang. Bà luôn yêu thích sự thẳng thắn và bộc trực trong phong
cách hành văn của Fang Fang. Chính quyền Trung Quốc đã cấm lưu hành một trong
những cuốn tiểu thuyết của Fang Fang, có tựa đề “Soft Burial (Sự
mai táng nhẹ nhàng)”, trong đó đề cập đến chính sách “cải cách ruộng đất”
tàn bạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vào những năm 1950.
Bà
Fang hiện đang sống ở Vũ Hán. Sau khi hay tin về sự ra đi của bác sĩ Lý Văn Lượng ,
một trong 8 người đã cảnh báo sớm cho công chúng về dịch virus corona vào tháng
12/2019 nhưng lại bị chính quyền buộc tội “phát tán thông tin sai lệch trên mạng”,
bà đã viết một bài có tựa đề “Bác sĩ Lý Văn Lượng là ánh hào quang trong bóng tối
tối tăm”. Cơ quan kiểm duyệt Trung Quốc đã nhanh chóng xóa bài đăng này. May mắn,
trước khi bị xóa, bài đăng đã được chia sẻ rộng rãi, và có thể đọc được tại trang web này . Bài viết của bà bằng tiếng
Trung, và trong bài có mấy đoạn thế này:
“Đã
16 ngày kể từ khi chính phủ phong tỏa Vũ Hán. Tôi rất buồn khi biết về cái chết
của bác sĩ Lý Văn Lượng. Tôi đã đăng trên WeChat [một ứng dụng tin nhắn phổ biến
ở Trung Quốc] rằng tất cả người dân Vũ Hán đều thương khóc cho sự ra đi của bác
sĩ Lý vào tối nay. Sau đó không lâu tôi hay tin tất cả người dân ở Trung Quốc đều
thương tiếc và chia sẻ nỗi đau buồn chung của chúng tôi. Nước mắt chúng tôi tạo
nên một dòng chảy cảm xúc mãnh liệt, tiễn đưa bác sĩ Lý sang thế giới bên kia.
…
Hôm
nay chúng tôi được biết tình trạng phong tỏa sẽ kéo dài thêm ít nhất 14 ngày.
Những ai không sống ở Vũ Hán sẽ không bao giờ hiểu được nỗi đau của chúng tôi,
trạng thái này còn hơn cả việc bị nhốt ở trong nhà. Người dân Vũ Hán rất cần sự
xoa dịu và một liệu pháp để trút bỏ sự phẫn uất trong tâm. Đó là vì sao chúng
tôi rất đau lòng trước cái chết của bác sĩ Lý và tại sao chúng tôi muốn thét
lên và khóc thương cho anh. Bác sĩ Lý và chúng tôi có chung cảnh ngộ. Cũng giống
như anh, tất cả chúng tôi đều là những người dân bình thường, chỉ ao ước một cuộc
sống bình thường như bao người khác, nhưng giờ chúng tôi lại đang bị mắc kẹt
trong một tình huống tồi tệ và tuyệt vọng. …
Bác sĩ Lý Văn Lượng (ảnh
chụp màn hình Fox News).
Nhân
viên y tế là những người chịu tổn thương lớn nhất trong đợt bùng phát dịch. Hầu
như mỗi bệnh viện đều có một vài nhân viên bị nhiễm virus. Một số đã mất mạng,
như bác sĩ Lý. … Người bạn bác sĩ của tôi từng nói, ‘Bây giờ chúng tôi đã biết
virus có thể lây truyền từ người sang người, nhưng chúng tôi không được phép
công khai điều này cho người dân. Đây có phải là một vấn đề nghiêm trọng khi
các bác sĩ bị cấm nói sự thật hay không?’ …Vì dám nói sự thật, bác sĩ Lý đã bị
khiển trách và phải trả giá đắt bằng mạng sống của mình. Tuy vậy nhà chức trách
vẫn chưa công khai xin lỗi anh. Nếu đây là cách họ đối xử với một người nói lên
sự thật, vậy ai còn dám nói lên sự thật trong tương lai nữa? …
So với
những ngày đầu của cuộc phong tỏa, người dân Vũ Hán giờ đây cảm thấy suy sụp và
tuyệt vọng hơn bao giờ hết. Quá nhiều người trong chúng tôi đã bị nhốt trong
căn hộ nhỏ của mình trong thời gian rất dài. … Tất cả chúng tôi đều có vấn đề của
riêng mình nữa. Cả hai anh em tôi đều bị tiểu đường. Tôi đã “chia khẩu phần”
thuốc tiểu đường của mình kể từ ngày phong tỏa thành phố, nhưng giờ tôi chỉ còn
thuốc đủ dùng cho đúng một ngày nữa mà thôi”.
Bà
Helen cũng quyết định dịch một đoạn khác của một cư dân mạng Trung Quốc, người
đã đăng lại bài viết trên của Fang Fang, bởi vì nó nói lên rất nhiều điều về cảm
nhận của người dân Trung Quốc trước sự kiểm duyệt của chính quyền trong dịch bệnh:
“Một
thông điệp nhắn gửi đến các nhà kiểm duyệt tại mạng xã hội Tencent (một mạng xã
hội phổ biến khác tại Trung Quốc): Tôi vô cùng cảm động trước bài viết của bà
Fang, cũng như cuộc sống khốn khó mà người dân Vũ Hán đang phải chịu đựng. Họ
không chỉ bị cách ly khỏi phần còn lại của thế giới, mà họ cũng không được phép
nói lên sự thật. Khi bạn đang tiến hành kiểm duyệt, xin hãy rủ lòng thương và
cân nhắc xem liệu bạn có thể để bài viết này ở lại trên diễn đàn lâu hơn một
chút, trong khả năng của bạn trước khi bạn buộc phải xóa nó hay không. Những
người dân thường ở Vũ Hán và phần còn lại của Trung Quốc đang trông cậy vào một
người như bà Fang – một người có thể thay họ cất lên tiếng nói của mình”.
Người
kiểm duyệt đã không để tâm đến lời cầu xin này.
Những
tiếng nói từ đáy lòng của người dân Vũ Hán, như được hé mở một phần trong những
trích đoạn nhật ký và bài viết kể trên, là sự thật mà chính phủ Trung Quốc
không muốn người dân thế giới biết được.
Bà
Helen cho rằng, một điều nhỏ bé nhưng ý nghĩa mà mọi người có thể làm để giúp đỡ
những người dân Vũ Hán khốn khổ là chia sẻ những điều này ra, để cho sự thật được
biết đến rộng khắp. Bà hy vọng mọi người có thể cầu nguyện cho tất cả những người
dân Vũ Hán và tất cả những ai đã bị nhiễm virus corona có thể bình an vượt qua
kiếp nạn.
* Tên nhân vật đã được thay đổi.
(Bài viết của Helen Raleigh đăng trên
The Federalist ngày 13/2, do Quý Khải dịch và biên tập. Nguồn ảnh chính: ảnh chụp màn hình Youtube/唯真不破Truth Wins)
--
__._,_.___
No comments:
Post a Comment