Nhà hoạt động xã hội trẻ tại
VN: “Cần một vụ án hình sự” cho sự cố Formosa
Xuân Nguyên, thông tín viên RFA
2016-07-05
2016-07-05
- In
trang này
- Chia sẻ
- Ý kiến của Bạn
- Email
Các quan chức Việt
Nam và video xin lỗi của Chủ tịch Tập đoàn Formosa Hà Tĩnh trong một cuộc họp
báo công bố lý do cá chết hàng loạt ở miền trung Việt Nam, tại Hà Nội vào ngày
30 Tháng Sáu năm 2016.
AFP PHOTO
00:00/00:00
Sau khi Formosa Hà Tĩnh nhận trách nhiệm về việc gây ra thảm họa ô
nhiễm môi trường biển, rất nhiều người không đồng tình về việc chính quyền Việt
Nam để yên cho nhà máy Formosa Hà Tĩnh tiếp tục hoạt động. Rất nhiều ý kiến của
các chuyên gia, giới luật sư cho rằng ‘cần có một vụ án hình sự’ đối với thủ
phạm.
Các nhà hoạt động xã hội trẻ tại Việt nói gì về điều này?
Việc chính quyền Việt Nam (VN) nhận 500 triệu USD, tương đương
11.500 tỷ đồng từ Formosa Hà Tĩnh để khắc phục thảm họa ô nhiễm môi trường đã khiến
cho trí thức, các nhà hoạt động xã hội và người dân VN bất bình.
Formosa đáng phải bị khởi tố điều tra. Đây là một vụ án nghiêm
trọng, đặc biệt nghiêm trọng về tội gây ô nhiễm môi trường và hủy hoại nguồn
thủy sản, cũng như hủy hoại nguồn nước.
- Nhà báo Nguyễn Đình Hà
Thay vì đóng cửa, rút giấy phép đầu tư vĩnh viễn đối với Formosa, chính
quyền VN lại đứng ra xin nhân dân VN tha thứ cho họ. Hành động đó khiến rất
nhiều nhà hoạt động xã hội trẻ tại VN bức xúc, họ không thể đứng nhìn môi
trường biển của VN tiếp tục bị phá hoại bởi Formosa và những thủ phạm liên
quan.
Cần khởi tố điều tra Formosa
Từ Hà Nội, người nghiên cứu luật, nhà báo trẻ Nguyễn Đình Hà cho rằng,
bằng chứng đã đưa ra là quá rõ ràng, kết luận điều tra của bộ tài nguyên môi
trường và tất cả các bộ ngành liên quan đều chứng minh Formosa là thủ phạm và
họ cũng đã nhận trách nhiệm.
Anh Hà tiếp lời:
“Formosa đáng phải bị khởi tố điều tra. Đây là một vụ án nghiêm trọng,
đặc biệt nghiêm trọng về tội gây ô nhiễm môi trường và hủy hoại nguồn thủy sản,
cũng như hủy hoại nguồn nước.”
Anh Hà nói thêm, việc các cơ quan thanh tra đã phát hiện ra 53 lỗi
sai phạm của doanh nghiệp Formosa là một thí dụ điển hình về sự tắc trách và vô
trách nhiệm của họ, cũng như việc làm sai các quy định của pháp luật của những
người liên quan.
Từ Lâm Đồng, nhà báo trẻ Trần Minh Nhật thấy rằng, nên có những
biện pháp pháp lý để đòi lại quyền lợi chính đáng cho ngư dân vùng thảm họa. Đồng
thời răn đe những công ty khác và cũng đòi hỏi sự thượng tôn pháp luật, chứ
không thể để thủ phạm muốn làm gì là làm. Theo anh Nhật, ngoài việc truy tố
hình sự đối với Formosa, còn phải truy tố trách nhiệm hình sự đối với những bên
liên quan, những người đã tiếp tay cho Formosa Hà Tĩnh đầu độc biển Đông và
người dân VN. Anh phân tích:
“Các nhà chức trách có một cái tội rất nặng. Tội mà mình không thể
bỏ qua được. Đó là họ từ công đoạn kiểm duyệt dự án, từ công đoạn thông qua dự
án, rồi kiểm tra mức độ vệ sinh môi trường, kiểm tra công nghệ xử lý rác thải
hay cả quy trình hoạt động của Formosa. Thì các cơ quan nhà nước đã chấp nhận,
đã có công văn nói rằng công ty này hoạt động an toàn.
Khu chính nhà máy thép Formosa Đài Loan ở tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh chụp
ngày 3 Tháng 12 năm 2015. AFP PHOTO
Nhưng bây giờ kết quả mọi người nhìn thấy cá chết hàng trăm tấn ở biển
miền Trung thì chúng ta không phải chỉ có vấn đề quy trách nhiệm cho Formosa
nữa. Đồng thời phải hỏi xem ai là kẻ gián tiếp tiếp tay cho Formosa. Ở đây là
bộ tài nguyên và môi trường, đặc biệt là ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh trong
việc cấp phép cho Formosa 70 năm hoạt động.”
Ngoài những người liên quan ở trên, anh Nhật còn thấy rằng, trong thời
gian điều tra nguyên nhân cá chết, một số nhân vật đã liên tục có những phát
ngôn để đánh lạc hướng dư luận, để chối tội thay cho Formosa. Những người đó,
ít nhất cũng phải từ chức, phải có những hình thức kỷ luật.
Từ Sài Gòn, nhà hoạt động xã hội Lê Văn Sơn thấy rằng, sở dĩ có
thảm họa này là vì các cơ quan chức năng đã lạm quyền, tham nhũng, bao che cho
Formosa trong thời gian dài. Theo anh Sơn, việc chính quyền Việt truy tố trách
nhiệm hình sự đối với Formosa, và những thủ phạm liên quan là điều khó có thể
xảy ra. Anh Sơn bày tỏ:
“Tôi không bao giờ tin tưởng vào nền pháp luật do đảng cộng sản cai
trị. Nên việc để các bên liên quan liên đới có trách nhiệm trong vụ việc này
khó xảy ra, rất khó xảy ra.”
Cần đóng cửa Formosa
Anh Lê Văn Sơn thấy rằng, nếu Việt Nam là một quốc gia có lòng tự
tôn dân tộc, hệ thống lãnh đạo đặt con người lên trên hết, thì những việc mà
công ty Formosa đã làm đối với con người, đất nước Việt Nam phải được chấm dứt.
Anh nói:
“Cần phải chấm dứt ngay, cần phải đình chỉ ngay và chấm dứt hoạt
động ngay tức khắc trên lãnh thổ Việt Nam.”
Mình phải xác định được cái giá bồi thường cho người dân. Đồng
thời chúng ta phải bắt buộc Formosa làm sạch lại môi trường. Khi xong rồi chúng
ta có thể nói rút giấy phép, cấm Formosa đầu tư vĩnh viễn vào Việt Nam.
- Nhà báo Trần Minh Nhật
Anh Trần Minh Nhật lại cho rằng, việc đóng cửa hoàn toàn đối với Formosa
trong thời điểm này cần phải được cân nhắc thật kỹ, cần bắt buộc Formosa trả
lại môi trường trong sạch, khắc phục thảm họa ô nhiễm biển, trong thời gian
khắc phục thảm họa, Formosa Hà Tĩnh phải ngừng hoạt động. Anh Nhật nói:
“Mình phải xác định được cái giá bồi thường cho người dân. Đồng thời
chúng ta phải bắt buộc Formosa làm sạch lại môi trường. Khi xong rồi chúng ta
có thể nói rút giấy phép, cấm Formosa đầu tư vĩnh viễn vào Việt Nam như một số
nước đã từng làm với Formosa.”
Về nguyên nhân sâu xa của vấn nạn ô nhiễm môi trường tại VN được
anh Nhật phân tích, trong chiến lược phát triển, cạnh tranh của VN đang có vấn
đề lớn, Formosa chỉ là hiện tượng mà thôi, trước đó đã có rất nhiều dự án như
Vedan, Boxit Tây Nguyên… đã xả thải làm ô nhiễm môi trường cách trầm trọng.
Việc xảy ra những thảm họa môi trường như thế là do chính sách của nhà nước chỉ
chú trọng đến lợi nhuận, những hứa hẹn kinh tế trước mắt mà phớt lờ những lợi
ích lâu dài như lợi ích cộng đồng, vấn đề môi sinh, môi trường.
Anh Nhật nói
thêm:
“Nhà nước Việt Nam
không thực sự chú tâm phát triển kinh tế mà chỉ là bóc lột thiên nhiên, khai
thác thiên nhiên, khai thác nguồn nhân lực mà không chú ý đào tạo nguồn nhân
lực.”
Anh Nguyễn Đình Hà cho rằng, những tiếng nói trên các trang mạng
xã hội, truyền thông độc lập ở trong và ngoài nước đã tác động rất lớn đến người
dân trong nước, do đó anh Hà mong đợi:
“Tôi mong đợi tiếng nói người dân cũng như sự phản biện của giới khoa
học, tri thức đánh động đến chính quyền. Buộc chính quyền phải làm theo những
gì người dân mong đợi, và buộc họ phải thực hiện theo đúng pháp luật mà họ đề
ra.”
Những nhà hoạt động xã hội trẻ tuổi tại VN mà chúng tôi tiếp xúc
đều cho rằng, cần phải có ‘một bản án hình sự’ đối với Formosa và những người
liên quan. Để làm được điều này, cần mọi thành phần trong xã hội cùng góp sức,
chung lòng. Và tất cả đều thấy rằng, nếu không muốn con cháu sống trong môi
trường bị đầu độc, hãy yêu cầu Formosa đóng cửa và rời khỏi Việt Nam ngay sau
khi khắc phục thảm họa ô nhiễm môi trường biển miền Trung.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment